Dekoracje orderowe

Wznowiony w 1979 roku Order Świętego Stanisława został podzielony na pięć klas, nawiązując do średniowiecznej tradycji zakonu rycerskiego jako organizacji wojskowej. Stanowi on drabinę awansu (promocji), której kolejne szczeble służą praktycznej realizacji dewizy Praemiando Incitat.

Klasy Orderu Świętego Stanisława (od najwyższej do najniższej) są następujące:

klasa I - Krzyż Wielki (na Wstędze),

klasa II – Krzyż Komandorski z Gwiazdą,

klasa III – Krzyż Komandorski,

klasa IV – Krzyż Oficerski,

klasa V – Krzyż Kawalerski.

Do klas I i II przynależą ośmiopromienne gwiazdy orderowe, odpowiednio złota i srebrna, na których umieszczona jest dewiza Orderu Praemiando Incitat.

Order Świętego Stanisława można uzyskać za osiągnięcia i zasługi w różnych dziedzinach ludzkiej aktywności, ze szczególnym uwzględnieniem działalności patriotycznej i dobroczynnej, a także za ofiarne zaangażowanie na rzecz rozwoju wspólnoty orderowej. Pierwszym nadaniem (co do zasady) jest wyróżnienie Krzyżem Kawalerskim lub Oficerskim. W praktyce występują jednak wyjątki, szczególnie wobec duchownych katolickich i innych osób wybitnie zasłużonych. Do Orderu Świętego Stanisława mogą zostać włączeni zarówno mężczyźni jak i kobiety na równych prawach i z równymi obowiązkami.

Uhonorowanie kandydata Orderem Świętego Stanisława poprzedzone jest dopełnieniem wstępnych  formalności polegających na wypełnieniu i własnoręcznym podpisaniu kwestionariusza osobowego oraz innych niezbędnych formularzy, które umożliwiają Wielkiej Kapitule ocenę kandydata do Orderu i podjęcie stosownej decyzji. Od postulanta wymaga się także zadeklarowania dochowania wierności zasadom obowiązującym w Orderze, zawartych w postanowieniach Kodeksu Fundamentalnego Orderu Świętego Stanisława.

Koszty przygotowania dyplomu nadania Orderu Świętego Stanisława oraz zakupu insygniów orderowych pokrywa wnioskodawca lub osoba zainteresowana jego uzyskaniem.

Dekoracji Orderem Świętego Stanisława dokonuje się zasadniczo w połączeniu z inwestyturą rozumianą jako „dopuszczenie nowicjuszy do zgromadzenia rycerskiego”. Ceremonia nawiązuje do tradycji  pasowania rycerskiego, która narodziła się w Polsce w XI wieku. Jest to rytuał włączenia do grona Dam i Kawalerów Orderu Świętego Stanisława, połączony z przyrzeczeniem wierności ideałom i zasadom pielęgnowanym przez Ordo Sancti Stanislai. Aktu inkorporacji dokonuje Wielki Mistrz. Członkowie Bractwa, posiadający Krzyż Wielki Orderu Świętego Stanisława – po złożeniu ślubowania zgodnego z przyjętą regułą i ceremoniałem – tworzą świecki zakon rycerski Ordo Sancti Stanislai.